Jesienna depresja jest chorobą – pojawia się regularnie w okresie jesienno-zimowym i ustępuje wiosną. Jej objawy nie różnią się zbytnio od depresji klinicznej: może to być uczucie smutku, przygnębienia, utrata lub nagłe napady apetytu, zwiększona senność, bóle głowy i mięśni. Jesienna depresja zagraża również seniorom – na szczęście są metody, by z nią walczyć!
Na początek warto uświadomić sobie, że nie można utożsamiać jesiennego spadku formy z depresją. Wiele osób po okresie wakacyjnym boryka się ze zmęczeniem, utratą energii i entuzjazmu do codziennego działania. Jest to jednak zazwyczaj stan przejściowy – po porządnym odpoczynku mija. Depresja jesienna jest natomiast chorobą, spowodowaną m.in. niedoborem promieniowania słonecznego oraz związanymi z tym zaburzeniami hormonalnymi. Pojawia się regularnie w okresie jesienno-zimowym, a według WHO jej objawy dotyczyć mogą nawet 6-12% dorosłej populacji. Daje również specyficzne objawy: oprócz apatii, zmęczenia, przewlekłego smutku i utraty energii, może to być strata lub nagłe napady apetytu, zwiększona senność, częste bóle głowy i kończyn, ogólne złe samopoczucie. Co ważne, objawy te utrzymują się przez wiele tygodni i bardzo często samoistnie mijają po nadejściu wiosny – oczywiście nie oznacza to, że nie trzeba ich łagodzić.
Sposoby na jesienną depresję
Należy mieć świadomość, że jesienna depresja jest groźna również dla seniorów – dlatego jeśli zauważymy jej objawy, trzeba szukać profesjonalnej pomocy. Diagnostyką i leczeniem wszystkich form depresji, również sezonowej, w pierwszej kolejności zajmują się psychiatrzy, ale jeśli nie przyjmuje ona bardzo zaawansowanych form, wystarczająca może okazać się pomoc psychologa lub psychoterapeuty.
Seniorom z jesienną depresją zaleca się więc terapię psychologiczną – w trakcie spotkań ze specjalistą uczą się oni o swojej chorobie, dowiadują się, jak radzić sobie ze stanami lękowymi, mogą skorzystać z zajęć relaksacyjnych i ćwiczeń oddechowych, a także różnego rodzaju form terapeutycznych – np. muzykoterapii, artterapii, choreoterapii. Leczenie farmakologiczne włączane jest bardzo rzadko, ale o tym decyduje już psychiatra.
Ważna w leczeniu jesiennej depresji u seniorów jest aktywność fizyczna oraz prawidłowa dieta. Codzienna dawka ruchu (a może to być zwykły spacer), zwłaszcza w słoneczne dni, pozwala się zrelaksować, odprężyć, stymuluje też prawidłowe działanie układu nerwowego. Z kolei w diecie powinny znaleźć się produkty bogate m.in. w witaminy z grupy B (pieczywo pełnoziarniste, kasze, makarony, zielone warzywa, mięso) oraz magnez (kakao, czekolada, orzechy), które również pozytywnie wpływają na pracę układu nerwowego – w Domu Rodzinnym dbamy, by tego typu produkty znajdowały się w codziennej diecie naszych podopiecznych. W leczeniu depresji jesiennej stosuje się również światłoterapię, czyli kontrolowaną ekspozycję ciała na światło emitowane przez specjalne lampy, które mają uzupełnić niedobory światła słonecznego.
