Pełnowartościowa i bogata we wszystkie niezbędne substancje odżywcze dieta to podstawa zdrowia oraz dobrego samopoczucia, również u osób starszych. W jaki sposób komponować posiłki dla seniorów, by uwzględnić ich potrzeby oraz stan zdrowia? Wbrew pozorom, nie jest to wcale trudne!
W Domu Rodzinnym doskonale zdajemy sobie sprawę z wpływu diety na zdrowie osób starszych. Odpowiednio skomponowany jadłospis ma bowiem olbrzymie znaczenie w zapobieganiu niektórym chorobom, może hamować ich nawroty czy łagodzić przebieg, a z drugiej strony – istnieje duża grupa tzw. chorób dietozależnych, czyli takich, których występowanie jest zależne od tego, co i w jaki sposób jemy. Nasi podopieczni mogą liczyć na smaczne i zdrowe posiłki przygotowywane z uwzględnieniem zaleceń lekarzy i dietetyków. Podobne zasady warto jednak wprowadzić w każdym domu. Z pewnością będzie to miało pozytywny wpływ na samopoczucie rodzica czy dziadka.
Gdy metabolizm zwalnia…
Wraz z upływem lat w każdym organizmie w naturalny sposób dochodzi do spowolnienia procesów metabolicznych i wcale nie musi to mieć związku z konkretną chorobą. U osób starszych zaczyna się często od ubytków uzębienia, utrudniających gryzienie i żucie pokarmów, wydziela się mniej śliny, wolniej pracuje żołądek i jelita. Z tego względu dieta seniora powinna być bogata w pokarmy lekkostrawne. Zaliczają się do nich pieczywo pszenne, chude wędliny drobiowe, warzywa (marchew, buraki, pietruszka, pomidory bez skórki – gotowane oraz rozdrabniane), owoce (jabłka gotowane, truskawki, maliny, morele, banany), biały ryż, drobne makarony, chude zupy warzywne, ryby, mięso drobiowe gotowane lub pieczone w folii. Do picia poleca się herbatki ziołowe, soki owocowe oraz kawę zbożową. Można spożywać również chudy nabiał.
Dietę lekkostrawną bez obaw mogą stosować wszyscy ogólnie zdrowi seniorzy, ale także osoby starsze borykające się z chorobami żołądka czy jelit. Nie obciąża ona bowiem układu pokarmowego, a dostarcza organizmowi wszystkich niezbędnych substancji odżywczych.
Mieć serce jak dzwon!
Statystyki nie pozostawiają złudzeń – choroby układu krążenia, takie jak nadciśnienie, miażdżyca, zawały serca czy udary mózgu, wciąż są najczęstszą przyczyną zgonów w naszym kraju. Dotyczą one także wielu osób starszych. Zarówno w celu zapobiegania chorobom układu krążenia, jak i ich leczenia można odpowiednio zmodyfikować dietę seniora. I tak osoby starsze z nadciśnieniem czy miażdżycą powinny unikać alkoholu, tłustych potraw mięsnych, tłuszczów zwierzęcych, wędlin typu kaszanka, salceson czy pasztetowa, żywności wysoko przetworzonej i typu fast food. W diecie seniora powinny znaleźć się natomiast wielonienasycone kwasy tłuszczowe (olej rzepakowy, oliwa z oliwek, olej słonecznikowy, olej kukurydziany), ryby (makrela, łosoś, tuńczyk, śledzie, sardynki), orzechy, pestki dyni i słonecznika, płatki owsiane, świeże warzywa i owoce, maślanki, jogurty, kefiry, a także niegazowana woda mineralna oraz niesłodzone soki warzywne i owocowe.
Dieta dla cukrzyka
Jeszcze inaczej wyglądają zasady komponowania diety dla cukrzyków. W przypadku seniorów borykających się z tą chorobą należy bowiem zwracać szczególną uwagę na tzw. indeks glikemiczny produktów. Ogólnie rzecz biorąc, w jadłospisie seniorów-cukrzyków powinna znaleźć się żywność o niskim indeksie glikemicznych, czyli taka, która spowalnia wchłanianie glukozy i przez dłuższy czas powoduje łagodne zwiększanie glikemii. Zalicza się do nich m.in. makaron ugotowany al dente, pieczywo pełnoziarniste, zielone warzywa, marchew, pomidory, jabłka, truskawki, kasze czy warzywa strączkowe. Ponadto, unikać należy potraw tłustych, smażonych i wysoko przetworzonych, zastępując je chudymi wędlinami, gotowanym drobiem, rybami oraz tłuszczami pochodzenia roślinnego. Ważne jest to, aby senior-cukrzyk spożywał posiłki niewielkie, ale za to dość częste (najlepiej 5 dziennie).
Warto też pamiętać, by dieta dla seniora uwzględniała wszelkie ewentualne nietolerancje i alergie pokarmowe, np. na gluten, laktozę, białko jaja kurzego, orzechy itp.