Osteoporoza to choroba objawiająca się niską masą i jakością tkanki kostnej, przez co kości stają się osłabione i łamliwe. Jest to schorzenie charakterystyczne dla kobiet po okresie menopauzy oraz mężczyzn w podeszłym wieku. Szacuje się, że w Polsce z osteoporozą może borykać się nawet 2 mln osób.
Osteoporoza to choroba charakterystyczna dla wieku podeszłego – w jej przebiegu dochodzi do stopniowego obniżania się jakości tkanki kostnej, co początkowo nie daje żadnych wyraźnych objawów. Rozpoznania choroby dokonuje się więc dopiero po wystąpieniu pierwszych złamań osteoporotycznych, zwanych tzw. złamaniami niskoenergetycznymi, lub na podstawie specjalistycznych badań polegających na określeniu gęstości mineralnej kości.
Osteoporoza – czynniki ryzyka
Nie ma jednej, konkretnej przyczyny, która prowadzi do rozwoju osteoporozy. Istnieje jednak wiele czynników, które zwiększają ryzyko zachorowania. Zdecydowanie częściej osteoporozę diagnozuje się u kobiet po menopauzie – w tym przypadku chorobę mogą wywoływać zmiany hormonalne zachodzące w organizmie w okresie przekwitania.
Oprócz tego, do rozwoju osteoporozy mogą się przyczyniać niektóre choroby nerek, układu oddechowego oraz pokarmowego. Ryzyko zachorowania zwiększa przyjmowanie pewnych grup leków, m.in. glikokortykosteroidów.
Oczywiście nie można zapominać o czynnikach związanych z szeroko rozumianym stylem życia. Za zdrowie kości odpowiedzialna jest m.in. witamina D, która w głównej mierze jest syntezowana w organizmie przez kontrolowaną ekspozycję ciała na słońce. W naszym kraju, zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym, mamy mnóstwo ponurych dni bez słońca, wobec czego borykamy się z długotrwałymi niedoborami witaminy D. Bardzo ważna jest także prawidłowa dieta, bogata w pełnowartościowe białko oraz wapń.
Profilaktyka i leczenie osteoporozy
Osoby starsze powinny wprowadzić w życie proste, a zarazem bardzo skuteczne metody profilaktyki osteoporozy. Jeśli pozwala na to stan zdrowia, należy wykorzystywać ciepłe, słonecznie dni i spędzać jak najwięcej czasu na świeżym powietrzu, oczywiście chroniąc skórę przed oparzeniami. Dlatego namawiamy seniorów do spacerów (w Domu Rodzinnym to jedna z ulubionych form spędzania czasu przez pensjonariuszy), wypoczynku w parku czy dopasowanej do możliwości fizycznych pracy w ogrodzie.
Co jeszcze można zrobić by zapobiec osteoporozie? Pić co najmniej dwie szklanki mleka dziennie, jeść jogurty naturalne, kefiry i maślanki – są one doskonałym źródłem wapnia. Jajka, sery oraz mięso drobiowe dostarczą natomiast dobrze przyswajalnego białka.
Jeśli chodzi o leczenie osteoporozy, polega ono głównie na przyjmowanie leków zwiększających gęstość mineralną kości oraz stymulujących tworzenie nowej tkanki kostnej. Pomocna może być również suplementacja witaminy D.
