Opieka nad seniorem wymaga nieustannej czujności i gotowości do pomocy w codziennych sytuacjach. Niestety, nawet najlepsi opiekunowie nie są w stanie całkowicie wyeliminować ryzyka upadku u starszych osób. Zgodnie z danymi rządowymi, najwięcej urazów i kontuzji u osób powyżej 60. roku życia bierze się właśnie z powodu upadku. Jak radzić sobie w takiej sytuacji i co zrobić, gdy dojdzie do upadku?
Dlaczego upadki są takie niebezpieczne?
Upadki mogą przydarzyć się wszędzie, każdemu z nas – w drodze do pracy, podczas zakupów w sklepie, a nawet w domu przy codziennych aktywnościach. Dobrze wiemy, że mogą one się kończyć różnie: od lekkiego stłuczenia przez złamania, zwichnięcia czy skręcenia. Senior tym bardziej jest narażony na wszelkiego rodzaju obrażenia, ich ciało nie ma aż tak dużych możliwości regeneracyjnych, jak osoby młodej. Co więcej, starsi ludzie mogą twierdzić, że czują się dobrze tylko po to, by – w ich opinii – nie stwarzać problemu. Faktycznie jednak może się okazać, że wskutek upadku dochodzi do groźnego krwawienia lub obrzęku podskórnego. Nie należy zatem bagatelizować upadków – tym bardziej, jeśli przytrafiają się one osobom starszym.
Gdzie najczęściej dochodzi do upadku osób starszych?
Istnieje wiele miejsc, w których senior narażony jest na upadek ¬– i to niekoniecznie z powodu słabego wzroku. Do upadku najczęściej dochodzi:
• W domu, podczas wykonywania prostych prac na wysokości, np. czyszczenie kurzu, wieszanie firanek czy wymiana żarówki;
• W mieście, gdy nagłe obniżenie terenu lub nierówność chodnikowa zaskoczy seniora;
• Na klatce schodowej, szczególnie gdy poręcz jest uszkodzona, a schody są strome lub śliskie;
• W szpitalu, gdzie układ mebli jest znacznie inny od domowego, a schorowanie dodatkowo obniża koordynację ruchową;
• W łazience, podczas takich czynności jak wychodzenie z wanny lub spod prysznica czy wstawanie z ubikacji;
Niestety, nawet całodobowa opieka nie gwarantuje skutecznego zabezpieczenia przed upadkiem. Bardzo często seniorzy odmawiają pomocy przy codziennych czynnościach, takich jak wspomniane czyszczenie kurzu z mebli. Obawiają się bowiem, że w ten sposób robią niepotrzebny kłopot innym osobom, jednocześnie nie chcą dopuścić do siebie myśli, że ich organizm nie jest już tak sprawny, jak za młodu. Warto więc porozmawiać z seniorem, przekonać go że to nie jest problem i że to z miłości do nich, a nie z litości czy współczucia wyciągamy pomocną dłoń.
Co zrobić, gdy starsza osoba upadła?
Gdy dojdzie do upadku, należy jak najszybciej zareagować; stanowczo, acz spokojnie, by nie wystraszyć seniora jeszcze bardziej. Jeśli senior uważa, że nic takiego się nie stało i o własnych siłach wstaje z podłogi, mimo wszystko warto skontaktować się z lekarzem pierwszego kontaktu. Ten po zapoznaniu się z sytuacją skieruje starszą osobę na badania lub stwierdzi, że dalsza rekonwalescencja nie jest potrzebna. Może się okazać, że sprawność ruchowa w danym obrębie została obniżona – wówczas przydatna okaże się rehabilitacja, którą oferuje Dom Rodzinny. Sprawa się komplikuje, gdy senior w wyniku upadku stracił przytomność – wówczas należy natychmiast zadzwonić pod 112 lub 999 i zgłosić całą sytuację. Do czasu przyjazdu karetki dbamy o utrzymanie funkcji życiowych, a przy podejrzeniu złamania staramy się nie przemieszczać poszkodowanego.
