Demencja, czyli otępienie starcze, należy do najbardziej tragicznych chorób wieku podeszłego. Choroba zaczyna się od niewielkich problemów z pamięcią, jednak wraz z postępem dochodzi do coraz większych luk w umyśle chorego, aż do niemal całkowitej degradacji osobowości. Poznaj pierwsze oznaki demencji, aby móc jak najszybciej pomóc osobie starszej, której dotknęło to schorzenie.
Jak zaczyna się demencja? Pierwsze oznaki otępienia starczego
Na początku choroby luki w pamięci są niewielkie i dotyczą spraw drobnych. Nie każda osoba starsza, która doświadcza pogorszenia się pamięci zachoruje na demencję – zdolność do przyswajania nowych informacji zazwyczaj spada wraz z wiekiem, zwłaszcza, jeśli dana osoba nie ćwiczy zapamiętywania.
Niektórzy chorzy nie dostrzegają objawów, zazwyczaj jednak zdają się zauważać, że istnieje problem z pamięcią, szczególnie w zapamiętywaniu ostatnich wydarzeń. Osoba zdrowa może zapominać o spotkaniach lub gdzie odłożyła jakąś rzecz, jednak te problemy nie pogłębiają się z czasem. Zdrowi seniorzy często przypominają sobie w końcu o sprawach, o których zapomnieli. Osoba z demencją może częściej zapominać i w ogóle nie móc sobie przypomnieć danego wydarzenia.
Następuje coraz większa trudność w wykonywaniu prostych zadań. Chorzy z demencją mogą się rozpraszać i zapominać o zjedzeniu części posiłku, wyjęciu rzeczy z prania czy przyjęciu leków. Im więcej etapów zawiera dana czynność (np. zrobienie zakupów – przygotowanie składników na posiłek – gotowanie – wyjęcie naczyń – jedzenie), tym większe prawdopodobieństwo, że chory się rozproszy i zapomni, co robił.
Osoby z demencją mają problemy z określeniem swojego aktualnego miejsca w czasie i przestrzeni. To normalne, że zapomina się o dniu tygodnia, jeśli jest się na emeryturze i nie ma sztywnego planu zajęć. Jednak osoba z demencją może mieć trudności ze znalezieniem drogi do znajomego miejsca lub czuć się zdezorientowana tym, gdzie się znajduje, nawet we własnym domu.
Rozwój demencji – czego się spodziewać?
Nieco późniejszym symptomem demencji są ubytki w mowie. Każdy ma czasami problem ze znalezieniem właściwego słowa, ale chory może zapomnieć prostych słów, szyku zdań lub mylić znaczenie wyrazów, utrudniając zrozumienie mowy. Następują także problemy z myśleniem abstrakcyjnym, np. liczeniem. Osoba z demencją może mieć problem ze zrozumieniem, co oznaczają liczby, jak wykonuje się proste działania arytmetyczne. Ocena odległości, kierunku czy siły nacisku (np. podczas ponoszenie rzeczy) zaczyna być coraz to gorsza.
W późniejszych etapach choroby chorzy nie mogą przypomnieć sobie kolejności ubierania się czy jak zagotować herbatę. Mogą też mylić się w ocenie przeznaczenia różnych rzecz, umieszczać przedmioty w nieodpowiednich miejscach.
Zmiana zachowania czy osobowości na tym etapie jest typowa i spodziewana. Chory może wykazywać gwałtowne wahania nastroju bez wyraźnego powodu, stracić zainteresowanie poprzednio lubianymi czynnościami, być zdezorientowana czy wpaść w paranoję.
Niestety, nie ma sposobu na odwrócenie skutków demencji starczej, można jedynie próbować zahamować jej rozwój. Rokowania zazwyczaj nie są jednak pozytywne – otępienie starcze przyczynia się do śmierci chorego średnio po upływie pięciu lat od diagnozy.
