Cukrzyca zaliczana jest do chorób cywilizacyjnych XX wieku. Zapadają na nią osoby obu płci i w różnym wieku, ale szczyt zachorowań przypada u seniorów w wieku 60-65 lat. Początkowo cukrzyca może nie dawać żadnych specyficznych objawów, przez co wahania poziomu cukru we krwi są groźne dla zdrowia, a nawet życia.
Czynników zwiększających ryzyko wystąpienia cukrzycy jest niestety bardzo wiele. Jak już wcześniej wspomnieliśmy, zalicza się do nich m.in. wiek – najwyższa liczba zachorowań notowana jest u osób pomiędzy 60. a 65. rokiem życia. Poza tym, choroba częściej występuje u osób otyłych (szczególnie niebezpieczna jest otyłość brzuszna), mało aktywnych fizycznie, z chorobami wątroby oraz nerek, stosujących nieprawidłową, źle skomponowaną dietę, a także przyjmujących niektóre grupy leków.
Cukrzyca – objawy
Pod względem anatomicznym cukrzyca jest chorobą związaną z zaburzeniami wydzielania lub funkcjonowania insuliny, czyli hormonu wydzielanego przez trzustkę, która to jest niezbędna do prawidłowej gospodarkami cukrami (węglowodanami) w organizmie. Jeśli trzustka produkuje za mało insuliny lub nie działa ona w sposób właściwy, dochodzi do podwyższania poziomu cukru we krwi, czyli tzw. hiperglikemii.
Niestety, cukrzyca w pierwszych stadiach nie daje charakterystycznych objawów, przez co średni czas od początku choroby do jej rozpoznania może wynosić nawet 12 lat, szczególnie u seniorów. Dlatego należy zwrócić szczególną uwagę, gdy bliski nam senior boryka się z:
- przewlekłym zmęczenie,
- ogólnym złym samopoczuciem,
- problemami z pamięcią (nasileniem objawów demencji),
- częstym oddawaniem moczu (także w porze nocnej),
- zaburzeniami snu,
- brakiem pragnienia albo wzmożonym pragnieniem,
- zaburzeniami widzenia,
- problemami z gojeniem się ran,
- nawracającymi infekcjami.
Warto wówczas wybrać się do lekarza rodzinnego, gdzie w warunkach ambulatoryjnych przeprowadzony zostanie pomiar cukru we krwi. Czasami lekarz może zlecić również wykonywanie pomiarów w warunkach domowych przez jakiś czas.
Leczenie cukrzycy
Leczenie cukrzycy prowadzone jest zazwyczaj dwutorowo. Pierwszą drogą jest leczenie farmakologiczne, czyli podawanie pacjentowi odpowiednich ilości insuliny, która reguluje poziom cukru we krwi. Do tego zalecana jest zmiana trybu życia. Obejmuje ona m.in. aktywność fizyczną (oczywiście dopasowaną do wieku oraz możliwości) oraz wprowadzenie zasad zdrowej diety. Posiłki osoby chorej na cukrzycę muszą być regularne, posiadać określoną kaloryczność oraz skład. Dla przykładu – w diecie diabetyka powinny znaleźć się warzywa, produkty z pełnego ziarna, chude mięso, ryby, nasiona roślin strączkowych. Niezalecane są natomiast słodkie owoce, produkty z białej mąki, tłuste mięso czy słone przekąski. Wybierać należy głównie produkty z tzw. niskim indeksem glikemicznym, czyli takie, które wolno uwalniają cukier, a więc nie powodują gwałtownego wzrostu jego poziomu we krwi. Ważny jest także sposób przygotowania posiłków – powinny być gotowane, pieczone w folii, warzywa (jeśli jest to możliwe) najlepiej jeść na surowo.