Cukrzyca jest jedną z chorób dietozależnych – oznacza to, że jedną z jej przyczyn jest nieprawidłowe żywienie, a z drugiej strony – przy pomocy odpowiednio skomponowanego jadłospisu można zarówno jej zapobiegać, jak i ją leczyć. Jakie produkty regulujące poziom cukru we krwi powinny więc znaleźć się w diecie seniora?
Choć cukrzyca może dotknąć osób w każdym wieku, to jednak szczyt zachorowań notuje się około 60. roku życia. U osób powyżej 65. roku życia częstość występowania stanów przedcukrzycowych oraz cukrzycy sięga 40%. U seniorów choroba może objawiać się ogólnym złym samopoczuciem, osłabieniem pamięci, nietrzymaniem moczu, zaburzeniami snu, upośledzeniem pragnienia, zaburzeniami widzenia, nawracającymi infekcjami czy trudnością w gojeniu się ran. W przypadku seniorów ważna jest więc stała kontrola poziomu cukru we krwi, a także odpowiednia dieta, która pomaga zapobiegać chorobie lub łagodzić jej przebieg.
Jak dieta wpływa na poziom cukru?
Dla seniorów oraz ich opiekunów ważne jest zrozumienie, dlaczego w ogóle sposób żywienia ma wpływ na ryzyko zachorowania na cukrzycę. Poziom cukru we krwi jest zależny od tego, ile cukrów – zwanych również węglowodanami – trafia do naszego organizmu w postaci pożywienia. Cukry z pożywienia są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Trawione są w przewodzie pokarmowym, a następnie wchłaniane do krwi i transportowane do wszystkich mięśni oraz narządów, gdzie zasilają je w konieczną energię. Aby cukry zostały wchłonięte do poszczególnych komórek organizmu, niezbędna jest insulina, czyli hormon wytwarzany przez trzustkę. Jeśli z różnych powodów jej produkcja jest zaburzona, węglowodany z krwi nie trafiają do komórek organizmu, ale w niej pozostają, co w badaniach widoczne jest jako podwyższony poziom cukru. Jednak co ważne, węglowodany zawarte w pokarmach dzieli się na te złożone, które wchłaniają się powoli i zapewniają organizmowi stały, równomierny dopływ energii oraz proste, które bardzo szybko podnoszą poziom glukozy we krwi. Z tego powodu dieta powinna być bogata w produkty zawierające przede wszystkim węglowodany złożone.
Dieta dla seniora z cukrzycą
W diecie seniora z problemami z poziomem cukru we krwi powinny znaleźć się warzywa zawierające z jednej strony węglowodany złożone, a z drugiej – błonnik pokarmowy, który wydłuża trawienie cukrów i sprawia, że są one wchłaniane powoli. Zalicza się do nich wszelkie odmiany sałaty, papryka, pomidory, brokuły, szczypior, ogórki, kapusta, rzodkiewka, cebula, kalafior, cukinia, szpinak i rzodkiewka. Ważne, by spożywać je na surowo lub pół-twardo. Osoby z podwyższonym poziomem cukru powinny jeść pełnoziarniste produkty zbożowe, takie jak pieczywo razowe, brązowy ryż, kasze, otręby, płatki owsiane czy jęczmienne. Oprócz błonnika, zawierają one witaminy z grupy B, które pozytywnie wpływają na trawienie węglowodanów. Ostrożność należy zachować w przypadku owoców. Wybierać należy te mniej słodkie: pomarańcze, grejpfruty, truskawki, poziomki czy awokado.
Bardzo ważne jest również to, aby z jadłospisu wykluczyć pewne grupy produktów. I tak zrezygnować należy ze słodyczy, słodkich soków i napojów, niektórych owoców (zwłaszcza suszonych, rodzynków, bananów i winogron), alkoholu, niektórych warzyw (przede wszystkim ziemniaków), potraw tłustych, smażonych oraz wysoko przetworzonych. Zamiast nich lepiej sięgnąć po ryby, tłuszcze pochodzenia roślinnego (np. oliwę z oliwek) oraz chude wędliny drobiowe, a smażenie zamienić na gotowanie lub pieczenie w folii bez dodatku tłuszczu.