Ergoterapia – czyli terapia przez pracę – to rodzaj rehabilitacji, w której poprzez wykonywanie określonej pracy, np. krawiectwa czy wikliniarstwa, osoba usprawnia się ruchowo i psychicznie, ale także zaspokaja swoje potrzeby społeczne i emocjonalne. Ergoterapia jest bardzo popularną formą rehabilitacji seniorów.
Na początku warto rozróżnić ergoterapię od terapii zajęciowej, którą z powodzeniem stosujemy w Domu Rodzinnym. Otóż terapia zajęciowa, obejmująca np. wykonywanie prac malarskich, rzeźbiarskich, wykonywanie wycinanek czy drobnych dekoracji, ma na celu przede wszystkim utrzymywanie oraz poprawę zdolności manualnych, a jednocześnie usprawnianie funkcjonowania pamięci czy koncentracji.
W ramach ergoterapii wykonuje się zajęcia uznawane społecznie za zarobkowe, oczywiście z uwzględnieniem wieku, możliwości fizycznych i psychicznych, a także umiejętności pacjenta. Z jednej strony, ergoterapia również usprawnia seniora pod kątem ruchowym, pozwala mu zachować funkcje pamięci i koncentracji, ale także przywraca mu wiarę we własne umiejętności, pożyteczność społeczną, zaspokaja potrzeby emocjonalne. Zdarza się tak, że zajęcia ergoterapii bywają dofinansowywane z różnego rodzaju środków unijnych, a objęte nią osoby – starsze czy niepełnosprawne – otrzymują za swoją pracę niewielkie wynagrodzenie. Bywa też tak, że seniorzy wykonują określone prace w formie wolontariatu, a zyski ze sprzedaży wytworzonych produktów trafiają np. do organizacji charytatywnych.
Formy ergoterapii dla seniorów
Podczas zajęć ergoterapii część seniorów uczy się nowych umiejętności, ale większość z nich robi to, na czym doskonale się zna – pokolenie seniorów to przecież ludzie, którzy byli od najmłodszych lat uczeni prac manualnych. Ergoterapia seniorów może więc obejmować:
- gotowanie – przygotowywanie obiadów w jadłodajniach dla ubogich, pieczenie ciast na osiedlowe festyny, przygotowywanie owocowych przetworów,
- krawiectwo – szycie prostej odzieży, przeróbki i naprawy odzieży używanej, szycie kostiumów karnawałowych dla dzieci,
- dziewiarstwo/hafciarstwo – szydełkowanie, robienie na drutach, ozdabianie odzieży, obrusów i serwet haftami,
- ogrodnictwo – kopanie grządek, sadzenie i sianie roślin, pielenie, pielęgnacja kwiatów, zbiory owoców i warzyw, koszenie trawników,
- stolarstwo – wykonywanie prostych mebli: stołów, krzeseł, półek ściennych, renowacja starych mebli.
Skuteczność ergoterapii została udowodniona licznymi badaniami. Terapia przez pracę usprawnia fizycznie i psychicznie, wzmacnia przynależność społeczną seniorów, sprawia, że czują się ważni oraz potrzebni.
